Isaac Newton, (d. 25 Aralık 1642 – ö.
31 Mart 1727). İngiliz fizikçi, matematikçi, astronom, mucit, filozof ve
simyacıdır. En büyük matematikçi ve bilim adamlarından biri olduğu
düşünülür. Bilim devrimine ve heliyosentirizm'in gelişmesinde büyük
katkıları olmuştur.
Isaac Newton 25 Aralık 1642 'de İngiltere'nin Lincolnshire kentinde
doğdu. Çiftçi olan babasını doğumundan üç ay önce kaybetmişti. Annesi
ikinci kez evlendi. İkinci evlilikten üç üvey kardeşi olan Isaac
anneannesinde kalıyordu. On iki yaşında Grantham'da King's School'a
yazılan Newton, bu okulu 1661'de bitirdi. Aynı yıl Cambridge
Üniversitesi'ndeki Trinity Kolej'ine girdi. Nisan 1665'te bu okuldan
lisans derecesini aldı. Lisansüstü çalışmalarına başlayacağı sırada
ortalığı saran veba salgını yüzünden üniversite kapatıldı.
Salgından korunma amacıyla annesinin çiftliğine
sığınan Newton, burada geçirdiği iki yıl boyunca en önemli buluşlarını
gerçekleştirdi. 1667'de Trinity Kolej'ine öğretim üyesi olarak
döndüğünde diferansiyel ve integral hesabın temellerini atmış, beyaz
ışığın renkli bileşenlerine ayrıştırılabileceğini saptamış ve cisimlerin
birbirlerini, uzaklıklarının karesi ile ters orantılı olarak çektikleri
sonucuna ulaşmıştı. Çekingenliği yüzünden Newton her biri bilimde
devrim yaratacak nitelikteki bu buluşların çoğunu uzun yıllar sonra
(örneğin diferansiyel ve integral hesabı 38 yıl sonra) yayınlamıştır.
Lisansüstü çalışmasını ertesi yıl tamamlayan Newton 1669'da henüz 27
yaşındayken Cambridge Üniversitesi'nde matematik profesörlüğüne
getirildi. 1671'de ilk aynalı teleskopu gerçekleştirdi, ve ertesi yıl
Royal Society üyeliğine seçildi. Royal Society'e sunduğu renk olgusuna
ilişkin bildirisinin eleştirilere hedef olması, özellikle Robert Hooke
tarafından şiddetle eleştirilmesi üzerine Newton tümüyle içine
kapanarak, bilim dünyasıyla ilişkisini kesti.
1675'de optik konusundaki iki bildirisi yeni tartışmalara yol açtı.
Hooke makalelerdeki bazı sonuçların kendi buluşu olduğunu, Newton'un
bunlara sahip çıktığını öne sürdü. Bütün bu tartışma ve eleştiriler
sonucunda 1678'de ruhsal bunalıma giren Newton ancak yakın dostu ünlü
astronom ve matematikçi Edmond Halley'in çabalarıyla altı yıl sonra
bilimsel çalışmalarına geri döndü.
Cambridge Üniversitesi'nde Katolikliği yaygınlaştırma ve egemen kılma
çabalarına karşı başlatılan direniş hareketine öncülük eden Newton, kral
düşürüldükten sonra 1689'da üniversitenin parlamentodaki temsilciliğine
seçildi. 1693'de yeniden bir ruhsal bunalıma girdi ve yakın
dostlarıyla, bu arada Samuel Pepys ve John Locke ile arası bozuldu. İki
yıl süren bir dinlenme döneminden sonra sağlığına yeniden kavuştuysa da
bundan sonraki yaşamında bilimsel çalışmaya eskisi gibi ilgi duymadı.
Daha sonra 1699'da Fransız Bilimler Akademisi'nin yabancı üyeliğine
1703'de Royal Society'nin başkanlığına seçildi. Newton 'Eğer diğer
insanlardan ileriyi görebiliyorsam,bu devlerin omuzlarında olduğum
içindir.' diyerek kendine yardım edenleri unutmadığını göstermiştir.
Newton yaptığı araştırma ve deneyler sonucu kendi adıyla anılan "Hareket Kanunları"nı bulmasına karşın, yayınlamak için uzun yıllar beklemişti. Aynı şekilde "Yerçekimi Genel Kanunu"nu
da yayınlamak için yirmi yıl kadar bekledi. Bu kanunların
yayınlanmasının bu denli uzun zaman almasının tek bir sebebi vardı. Bu
da Newton'un tenkit edilmeye tahammülü olmayan bir karaktere sahip
olmasından başka birşey değildi. Çalışmalarına bir itiraz gelecek diye
hep huzursuzluk duyardı.
Kaydol:
Kayıt Yorumları (Atom)
0 yorum:
Yorum Gönder